Η παρατήρηση και η αυτοπαρατήρηση είναι δύο πράγματα τελείως διαφορετικά, εν τούτοις και τα δύο απαιτούν προσοχή.
Στην παρατήρηση η προσοχή είναι στραμμένη προς τα έξω, προς τον εξωτερικό κόσμο μέσα από τα παράθυρα των αισθήσεων.
Στην αυτοπαρατήρηση η προσοχή είναι στραμμένη προς τα μέσα και γι’ αυτό οι αισθήσεις της εξωτερικής αντίληψης δεν χρησιμεύουν. Αυτό είναι ένας λόγος περισσότερο από αρκετός για να γίνεται δύσκολη για τον νεοφώτιστο η παρατήρηση των δικών του ψυχολογικών διαδικασιών.
Το σημείο εκκίνησης της επίσημης επιστήμης στην πρακτική της πλευρά είναι αυτό που μπορεί να παρατηρηθεί. Το σημείο εκκίνησης της Εργασίας πάνω στον εαυτό μας είναι η αυτοπαρατήρηση, αυτό που μπορεί να αυτοπαρατηρηθεί.
Αναμφισβήτητα αυτά τα δύο σημεία εκκίνησης που αναφέρονται παραπάνω μας οδηγούν σε κατευθύνσεις τελείως διαφορετικές.
Θα μπορούσε κανείς να γεράσει μπλεγμένος ανάμεσα στα ανυποχώρητα δόγματα της επίσημης επιστήμης, μελετώντας εξωτερικά φαινόμενα, παρατηρώντας κύτταρα, άτομα, μόρια, ήλιους, αστέρια, κομήτες κ.τ.λ. χωρίς να δοκιμάσει μέσα στον εαυτό του καμμιά ριζική αλλαγή.
Το είδος της γνώσης που αλλάζει κάποιον εσωτερικά, ποτέ δεν θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί μέσα από την εξωτερική παρατήρηση.
Η αληθινή γνώση που μπορεί πραγματικά να γεννήσει μέσα μας μια βασική, εσωτερική αλλαγή, έχει σαν βάση την άμεση αυτοπαρατήρηση του εαυτού μας.
Επείγει να πούμε στους Γνωστικούς σπουδαστές μας να παρατη-ρούν τον εαυτό τους, με ποιάν έννοια πρέπει να αυτο-παρατηρούνται και τους λόγους γι’ αυτό.
Η παρατήρηση είναι ένα μέσο για να τροποποιήσουμε τις μηχανικές συνθήκες του κόσμου. Η εσωτερική αυτοπαρατήρηση είναι ένα μέσο για να αλλάξουμε μέσα μας.
Σαν συνέπεια όλων αυτών μπορούμε και πρέπει να βεβαιώσουμε με έμφαση ότι υπάρχουν δύο είδη γνώσης: η εξωτερική και η εσωτερική. Τότε, μόνο όμως αν έχουμε μέσα μας το μαγνητικό κέντρο που μπορεί να διαφοροποιεί τις ποιότητες της γνώσης, αυτή η ανάμιξη των διατάξεων ιδεών δεν μπορεί να μας οδηγήσει στην σύγχηση.
Υψηλές ψευτοεσωτεριστικές Διδασκαλίες με έκδηλη βαθιά επιστημονικότητα ανήκουν στην περιοχή αυτού που μπορεί να παρατηρηθεί, και όμως γίνονται αποδεκτές από πολλούς φιλόδοξους σα γνώση του εσωτερικού.
Βρισκόμαστε λοιπόν μπροστά σε δύο κόσμους τον εξωτερικό και τον εσωτερικό. Ο πρώτος γίνεται αντιληπτός από τις πέντε αισθήσεις της εξωτερικής αντίληψης. Ο δεύτερος μπορεί να γίνει αντιληπτός μόνο μέσα από την Αίσθηση της εσωτερικής αυτοπαρατήρησης.
Σκέψεις, ιδέες, συγκινήσεις, επιθυμίες, ελπίδες, απογοητεύσεις κ.λ.π. είναι εσωτερικές και αόρατες για τις συνηθισμένες αισθήσεις τις κοινές και τρέχουσες. Όμως δίχως άλλο είναι για μας πιό πραγματικές από το τραπέζι της τραπεζαρίας ή τις πολυθρόνες του σαλονιού.
Σαφώς εμείς ζούμε πιο πολύ στον εσωτερικό μας κόσμο παρά στον εξωτερικό, αυτό είναι αναντίρρητο, αναμφισβήτητο.
Στους Εσωτερικούς Κόσμους μας, στον εσωτερικό μας κόσμο αγαπάμε, επιθυμούμε, υποψιαζόμαστε, ευλογούμε, καταριόμαστε, ποθού-με, υποφέρουμε, απολαμβάνουμε, εξαπατούμαστε, επιβραβευόμαστε κ,λ.π.
Αναμφισβήτητα οι δύο κόσμοι εσωτερικός και εξωτερικός μπορούν να επαληθευτούν εμπειρικά. Ο εξωτερικός κόσμος είναι αυτός που μπορεί να παρατηρηθεί. Ο εσωτερικός κόσμος είναι αυτός που μπορεί να αυτοπαρατηρηθεί από εμάς τους ίδιους και μέσα μας εδώ και τώρα.
Αυτός που θα ήθελε αληθινά να γνωρίσει τους “Εσωτερικούς Κόσμους” του πλανήτη Γη, του Ηλιακού Συστήματος ή του Γαλαξία όπου ζούμε, πρέπει να γνωρίσει πρώτα τον δικό του προσωπικό-εσωτερικό κόσμο, την ιδιαίτερη εσωτερική ζωή του, τους προσωπικούς του “Εσωτερικούς Κόσμους”. “Άνθρωπε, γνώρισε τον εαυτό σου και θα γνωρίσεις το Σύμπαν και τους Θεούς”.
Όσο πιο πολύ εξερευνά κανείς αυτόν τον “Εσωτερικό Κόσμο” που ονομάζεται “Εαυτός”, τόσο περισσότερο θα καταλάβει ότι ζει συγχρόνως σε δύο κόσμους, σε δύο πραγματικότητες, σε δύο περιοχές την εξωτερική και την εσωτερική.
Με τον ίδιο τρόπο που είναι σε κάποιον απαραίτητο να μάθει να βαδίζει στον “εξωτερικό κόσμο” για να μην πέσει στον “γκρεμό”, να μην ξεστρατίσει, να διαλέξει τους φίλους του κ.λ.π., έτσι επίσης μέσα από την Ψυχολογική Εργασία πάνω στον εαυτό μας, μαθαίνουμε να βαδίζουμε στον “Εσωτερικό Κόσμο” που μπορεί να διερευνηθεί μέσα από την αυτοπαρατήρηση.
Πραγματικά η Αίσθηση της αυτοπαρατήρησης του εαυτού μας βρίσκεται σε ατροφική κατάσταση στο εκφυλισμένο ανθρώπινο γένος αυτής της σκοτεινής εποχής που ζούμε.
Ενώ εμείς επιμένουμε στην αυτοπαρατήρησή μας, η Αίσθηση της εσωτερικής μας αυτοπαρατήρησης θα συνεχίζει να αναπτύσσεται κανονικά.
Α.Δ. Samael Aun Weor (απόσπασμα από το «Διατρική Επαναστατικής Ψυχολογίας»)